تکالیف شیعه در عصر غیبت امام زمان علیه السلام
1- معرفت و شناخت آن حضرت : امام صادق علیه السلام فرموده است : << بدرستی که بهترین و واجب ترین فریضه ها بر انسان شناخت پروردگار و اقرار به بندگی اوست . . . و پس از آن شناخت فرستاده خداست و گواهی دادن به پیغمبری او . . . و بعد از آن ، شناختن امامی است که به صفت و نامش در حال سختی و راحتی به او اقتدا می نمایی >>1 طبق این حدیث نورانی معرفت به امام زمان (عج) را بر دونوع می توان تقسیم کرد : الف - معرفت باطنی ، یعنی انسان با انجام واجبات و دوری از گناه و انجام تکالیف الهی و کسب رضایت آن وجود شریف ، روح خود را از آلودگی پاک سازد تا روح قابلیت درک امام زمان (عج) را داشته باشد ؛ البته محبت اهل بیت علیهم السلام هم مثل خدا پرستی یک امر فطری است که انسان هر قدر خود را به فطرت پاک خود نزدیک کند این امر مهم هم بیشتر خود را نشان خواهد داد. ب- معرفت ظاهری ، یعنی انسان به نام و نسب و شرایط و خصوصیات و صفات و مسائل دیگر مربوط به آن حضرت شناخت پیدا کند .
2- انتظار ظهور و فرج آن حضرت : امیرالمومنین علیه السلام در این رابطه فرمودند : << منتظر فرج باشید و از رحمت خدا نا امید نشوید ، به درستی که بهترین عمل نزد خداوند انتظار فرج است >>. 2
3- محزون بودن از فراق آن حضرت : این امر ، یکی از نشانه های دوستی و اشتیاق به آن امام است .
4- دعا کردن برای آن حضرت : یکی از وظایف شیعیان و عاشقان منتظر در عصر غیبت ، خواندن دعاهایی است که از طریق اهل بیت علیهم السلام و ناحیه مقدسه آن حضرت وارد شده است ، چنانچه در روایتی از زراره به نقل از امام صادق علیه السلام می خوانیم که فرمود : بر آن جوان پیش از قیامش غیبتی خواهد بود . گفتم : چرا ؟ فرمود : می ترسد ! سپس امام فرمود : ای زراره ! اوست که در ولادتش شک می کنند ، و اوست منتظر ، مگر اینکه خداوند دوست دارد که شیعه را امتحان کند . پس در آن هنگام است که تشکیک و توّهم اهل باطل آغاز می شود ، ای زراره ! گر آن زمان را درک کردی این دعا را بخوان :<< الّلهم عرّفنی نفسک فانّک ان لم تعرّفنی نفسک لم اعرف نبیّک الّلهم عرّفنی رسولک فانّک ان لم تعرّفنی رسولک لم اعرف حجّتک الّلهم عرّفنی حجّتک فانک ان لم تعرّفنی حجتک ظللت عن دینی ؛ بار خدایا تو مرا به خود شناسا کن که اگر خودت را به من نشناسانی پیغمبرت را نخواهم شناخت ، بار خدایا تو رسولت را به من بشناسان ، که اگر رسول خود را به من نشناسانی حجتت را نخواهم شناخت ، پروردگارا ! حجت(امام) خود را به من بشناسان که اگر حجتت را به من نشناسانی از دین خود گمراه خواهم شد >>. 3
5- صدقه به نیابت از آن حضرت : این امر نشانه مودّت و دوستی آن جناب و ولایت اوست .
سید بن طاووس (ره) در کتاب <<کشف المحجه>> به فرزندش چنین سفارش می کند : << . . . در پیروی و وفاداری و تعلق خاطر و بستگی نسبت به آن حضرت به گونه ای باش که خدا و رسول او و پدران آن حضرت و خود آن حضرت از تو می خواهند ، و حاجات آن بزرگوار را بر خواسته های خود مقدّم بدار ، هنگامی که نمازهای حاجت را به جا می آوری و صدقه دادن از سوی آن حضرت را ، پیش از صدقه دادن از سوی خودت و عزیزان قرار بده ، و دعا کردن برای آن حضرت مقدّم بدار ، که سبب می شود به سوی تو توجه فرماید و به تو احسان نماید . . . >> . 4
6 - دعا برای حفظ ایمان : چون در عصر غیبت خطرات بسیار و امواج خطرناکی خانه دل انسان را تهدید می کند .
7 - سعی در اصلاح جامعه و امر به معروف و نهی از منکر .
8- تزکیه و خودسازی : چنانچه امام صادق علیه السلام می فرماید : << هر کس دوست می دارد از اصحاب حضرت قائم (عج) باشد ، می بایست منتظر باشد و در این حال به پرهیزکاری و اخلاق نیکو رفتار نماید . . . >> . 5
9 - قیام هنگام شنیدن نام آن حضرت ( مخصوصا نام مبارک <<القائم >> ) : چنانکه نقل شده : حضور امام رضا علیه السلام در خراسان کلمه ( قائم ) ذکر شد ، حضرت برخاست و دستش را برسر نهاد و فرمود : << الّلهم عجّل فرجه و سهّل مخرجه ؛ خداوندا بر فرجش شتاب کن و راه ظهور و نهضتش را آسان گردان >> . 6
10- حج رفتن به نیابت از آن حضرت : این کار بین شیعیان از روزگار قدیم متداول است ،حاجیان معمولا در مراسم حج بعد از آنکه اعمال واجب خود را انجام می دهند ، سعی می کنند اعمال حج را به نیابت از طرف محبوبترین افراد خود نیز انجام دهند . حضرت مهدی علیه السلام که محبوبترین افراد نزد شیعیان است ، از هرکس شایسته تر است که به نیابت از آن حضرت حج بجای آورده شود و بطور مسلّم این عمل باعث می شود حج او نیز بیشتر مورد قبول حق تعالی قرار گیرد . (( به امید ظهور آن حضرت ))
پی نوشت ها :
1-کافی ، ج 3 ، ص 39
2 -بحار ، ج 52 ، ص 123
3- کافی ، ج 1 ، ص ، 337
4- مکیال المکارم ، ج2 ، ص 288
5- همان ، ج 2 ص 437
6- بحار ، ج 51 ، ص 30
این وبلاگ با همکاری جمعی از دانش آموزان دبیرستان نمونه دولتی امام جعفر صادق(ع) شهرستان میاندوآب و با نظارت مستقیم روحانی مستقر در مدرسه دایر شده است.